şükrü saraçoğlu kimdir?

[Admin]

1887 yılında Ödemiş'te doğdu. Mülkiye Mektebi'ni bitirdikten sonra (1909) İzmir liselerinde öğretmenlik yaptı. Birinci Dünya Savaşı yıllarında Cenevre Siyasal Bilimler Fakültesi'ni bitirdi. İkinci dönem çalışmalarına başlayan T.B.M.M.'ye, İzmir Milletvekili olarak katılan Mehmet Şükrü Bey, Fethi Okyar hükümetinde Milli Eğitim Bakanı (1924-1925) oldu.

1926'da da Türk ve Yunan halklarının değiştirilmesi amacıyla kurulan Muhtelit Mübadele Komisyonu'na Türk delegasyonu olarak seçildi. Dördüncü ve Beşinci İnönü hükümetlerinde Maliye Bakanlığı'na (1927-1930) getirilen Şükrü Bey, henüz kalkınma programının oluşturulamadığı bu dönemde, Türk ekonomisinin ancak köyden başlatılacak reform çalışmalarıyla kalkınabileceğini ileri sürdü. Bunun yanı sıra memur sınıfının sorunlarına eğilerek personel ve emeklilik kanunlarını yürürlüğe koydu. İktisadi alanda yaptığı işlerden birisi de, yabancı bankaların elinde iç ve dış ticaret mevsimlerine göre düşürülen, Türk parasının değerinin korunmasını sağlamasıydı. Bu amaçla Merkez Bankası'nı kurdu (1930). Aynı yıl sağlık sorunu nedeniyle görevinden ayrılmak zorunda kalınca, Türkiye'nin iktisadi sorunları üstüne inceleme ve araştırma yapmak üzere A.B.D.'ye gönderildi (1931). Dönüşünde Türk Pamuk Sanayi'nin temellerini atan bir rapor hazırladı.

1932'de Osmanlı İmparatorluğu'nun borçlarıyla ilgili sorunları çözümlemek üzere Paris'te yapılan görüşmelerde Türkiye'yi temsil etti ve 1933 antlaşmasını imzaladı. Adalet Bakanlığı (1933-1939) yıllarında, Yargıç ve Avukatlar Kanunu'nu, Suçüstü, İcra-İflas Kanunları'nı yürürlüğe koyması, iş esasına dayanan cezaevleri kuruluş yasalarını uygulamaya sokarak, bu amaca dayalı İmralı Cezaevi'ni kurması önemli girişimleri arasındaydı.

Saracoğlu'nun en önemli görevi, İkinci Bayar hükümetinde (1938-1939) ve Saydam Hükümetlerinde (1939-1942) Dışişleri Bakanlığı oldu. 1942'de hükümeti kurmakla görevlendirildikten sonra da (1942-1946) zaman zaman Dışişleri Bakanlığını üzerine almak zorunda kaldı. 1940'ta İngiliz ve Fransızların, Türkiye'yi İtalya'ya karşı savaşına sokma isteklerini reddetti.

Saracoğlu, aynı zamanda Fenerbahçe Spor Kulübü'nün başkanlığını 1934-1950 yılları arasında aralıksız olarak yürüterek, en uzun süre başkanlık yapan Fenerbahçeli oldu. Kulübe büyük katkılarda bulundu. 1948'de T.B.M.M. başkanlığına seçilen Saraçoğlu 1950'den sonra siyasi hayattan çekildi. 1953 yılında İstanbul'da vefat etti.